Wet Zorg en Dwang (Wzd)

Wet zorg en dwang

De Wet zorg en dwang (Wzd) regelt, sinds 1 januari 2020, de rechten van mensen met een verstandelijke beperking en mensen met een psychogeriatrische aandoening (zoals dementie) die onvrijwillige zorg krijgen. Daarnaast regelt deze wet ook de onvrijwillige opname.

Voor verplichte zorg binnen de GGZ verwijzen we u graag door naar de pagina Wvggz.

Nee tenzij

De kern van de Wet zorg en dwang is ‘Nee, tenzij‘. De zorg moet zoveel mogelijk op vrijwillige basis plaatsvinden. Soms kunnen mensen met dementie of een verstandelijke beperking kunnen niet (meer) zelf inschatten wat goed voor hen is. Zorgverleners helpen hen dan bij die keuzes. Het uitgangspunt van de Wzd is dat onvrijwillige zorg daarbij niet wordt toegepast, tenzij het niet anders kan.

Onvrijwillige zorg

De Wzd regelt de onvrijwillige zorg als uiterste middel en is helemaal gericht op de cliënt. Waar de BOPZ-aanmerking vooral betrekking had op de aanbieder van zorg in de instelling of de afdeling, is de Wzd van toepassing waar de cliënt ook verblijft. De onvrijwillige zorg kan dus ook in de thuissituatie, de kleinschalige woonvoorziening of op de dagbesteding aan de orde zijn.

De bestaande maatregelen uit de Wet BOPZ, zoals de “geen bereidheid, geen bezwaar”- regeling, de rechterlijke machtiging en de in bewaringstelling blijven gewoon bestaan in de Wzd. Daarbij komt dat er situaties kunnen zijn waardoor er toch onvrijwillige zorg moet worden toegepast. Hiertoe kan de zorgaanbieder zelfstandig beslissen, maar moet dan aantoonbaar de juiste stappen doorlopen, deskundigheden betrekken en vastleggen.

De wet regelt dat de zorg zoveel mogelijk vrijwillig wordt verleend. De zorgaanbieder moet zijn uiterste beste doen om de zorg vrijwillig te verlenen. Alleen als er een risico is op ‘ernstig nadeel’ en de cliënt (of de vertegenwoordiger) verzet zich tegen de noodzakelijke onvrijwillige zorg dan kan de zorg onder voorwaarden, tijdelijk, onvrijwillig verleend worden.

Eén van de leden van BVKZ vertelt wat de Wzd betekent in hun instelling voor ambulante begeleiding gehandicaptenzorg.

BVKZ Academie – voor BVKZ leden

Als lid van BVKZ heeft u toegang tot de BVKZ Academie. De BVKZ Acdemie geeft u toegang tot kennisbijeenkomsten uit het verleden en u kunt de presentatie en de opname in alle rust terugkijken. 

In het verleden heeft BVKZ een kennisbijeenkomsten georganiseerd over de Wzd. Klik op het logo van de BVKZ Academie om in te loggen en de kennisbijeenkomsten te bekijken.