Hoe herkennen we ouderenmishandeling?

Wijkverpleging, Thuiszorg

Geplaatst op: 29 juli 2021

Naar schatting krijgen zo’n 170.000 ouderen per jaar te maken met een vorm van mishandeling (1 op de 20). Een enorme groep, waarvan slechts een klein percentage op de radar van Veilig Thuis verschijnt. Hoe komt het dat dit probleem zo groot is? En belangrijker nog: hoe kunnen professionals het herkennen en er iets tegen doen?

Onderschat probleem

Slechts 10 procent van de meldingen die binnenkomen bij Veilig Thuis gaat om ouderenmishandeling, het probleem is waarschijnlijk veel groter.

Relatief zijn er weinig meldingen, omdat het veel achter gesloten deuren gebeurt. Het kan ook zijn dat we er te weinig alert op zijn. Ouderen worden in onze maatschappij vaak neergezet als zelfstandig en vitaal. Dat is een mooi streven, maar in veel gevallen is het niet zo.

Twee redenen die de kwetsbaarheid verhogen

Beperkingen en isolement maken mensen kwetsbaar en afhankelijk. Denk aan beperkingen  zoals minder ver lopen, bepaalde dingen niet meer kunnen doen en steeds minder mensen zien. Dit leidt weer tot isolement. Ouderen krijgen moeite met invulling geven aan de dag, zien niet zoveel mensen meer en komen minder buiten de deur. Dit biedt ruimte voor uitbuiting en mishandeling.

Drie vormen van mishandeling

Veilig Thuis onderscheidt drie vormen van ouderen mishandeling. De eerste vorm is doelbewust. Er is vaak sprake van een conflict of spanning, waardoor er een ongezonde dynamiek ontstaat en iemand er bewust voor kiest om een oudere te mishandelen of uit te buiten. Bij de tweede vorm van mishandeling wordt nagelaten om toestemming te vragen. Met andere woorden: er worden grenzen overschreden zonder de oudere daarvan op de hoogte te stellen. Het verkopen van iemands huis zonder daar toestemming voor te vragen, is daar een voorbeeld van. Bij de derde vorm van ouderenmishandeling worden ouderen het slachtoffer van situaties die helemaal niet slecht bedoeld zijn. Denk bijvoorbeeld aan een mantelzorgsituatie die uit de hand loopt. Een kind wil voor zijn vader of moeder zorgen, maar kan het niet aan. Met de intentie is helemaal niets mis, maar de situatie kan vervolgens wel escaleren.

Herkennen

Ouderenmishandeling is op verschillende manieren te herkennen. Voor de hand liggende signalen zijn bijvoorbeeld zichtbaar letsel, een schrikreactie bij onverwachte aanrakingen, onverklaarbare angsten en schichtig gedrag, onverklaarbare uitgaven of een lege koelkast. Maar vaak gaat het ook om kleine(re) signalen. Minstens zo belangrijk is het herkennen van kwetsbaarheid. Want bij het herkennen van signalen bent u eigenlijk te laat.

…en wat te doen

Professionals volgen de meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling en bellen (0800-2000) met Veilig Thuis in geval van of vermoeden van huiselijk geweld.

Meer informatie

Hoe nuttig was dit bericht?

Gemiddelde resultaat / 5. Aantal stemmen:

Nog geen stemmen.

Jammer om te horen dat je het bericht niet nuttig vond.

Vertel ons wat we kunnen verbeteren.